بیمه تامین اجتماعی انواع مختلفی دارد که بیمه تامین اجتماعی خویش فرما یکی از آنهاست. بیمه تامین اجتماعی خویش فرما خود به دو دسته اختیاری و صاحبان حرفه و مشاغل آزاد تفکیک می کند.
بیمه خویش فرما یعنی بیمه اختیاری. یعنی بیمه ای که کارفرما، خود شما هستید و کارگر هم خود شما هستید. بیمه ای که شما برای خودتان هر ماه رد کرده و وجه آن را به حساب تامین اجتماعی واریز می کنید. فرق اجباری با خویش فرما (اختیاری) آن است که بیمه بیکاری ندارد و هر وقت نخواستید می توانید آن را قطع کنید و البته ۱۰۰ درصد مبلغ بیمه را نیز باید خودتان پرداخت کنید. خوش فرما و صاحبان حرف و مشاغل آزاد، اختیاری بوده و ضرایب و درصد های متفاوتی با طرح اجباری دارد. اگر چه تفاوت چندانی، مبلغ بازنشستگی و مستمری بگیری آن ندارد.
بیمه تامین اجتماعی خویش فرما که به دو دسته بیمه اختیاری و بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد تقسیم می شوند، دسته ای دیگر از بیمه های تامین اجتماعی هستند که مهمترین تفاوت آن ها با بیمه اجباری، همان گونه که از اسم این نوع بیمه مشخص است، آن است که پرداخت حق بیمه از سوی خود شخص و دولت است
این بیمه برای افرادی مناسب است که تحت پوشش هیچ بیمه خاصی قرار ندارند. متقاضی باید برای دریافت این خدمت به یکی از شعب سازمان تامین اجتماعی کشور مراجعه نماید تا در ادامه قرارداد مربوطه منعقد شود. بر اساس قوانین در نظر گرفته شده برای بیمه اختیاری، بیمه گذار موظف است تا حق بیمه خود را درست به موقع و در زمان های مشخص پرداخت نماید. حق بیمه تعیین شده برای بیمه اختیاری ۲۶ درصد مقطوع است. این بیمه مستمری بازنشستگی، مستمری از کارافتادگی، فوت و تعهداتی از قبیل: درمان، هزینه کفن و دفن و هزینه های مربوط به پوتز و اروتز را شامل می شود.
همانطور که میدانید، اگر شما برای کارفرمایی در داخل یا خارج از کشور مشغول به کار شوید، طبق قانون کار، کارفرما موظف است که شما را بیمه کند و مشمول قانون کار می شوید. یکی از شمول قانون کار، دریافت تسهیلات خدماتی و درمانی و بازنشستگی سازمان تامین اجتماعی است که قانون برای کارگر تعیین کرده است.
بر اساس قانون تامین اجتماعی بیمه به دو دسته بیمه اجباری و بیمه خویش فرما تقسیم می شود:
بیمه اجباری: این بیمه مشمول تمام کسانی که در قبال دریافت حقوق و دستمزد در شرکت ها، کارگاه ها و کار می کنند.
بیمه خویش فرما: این بیمه به دسته بیمه اختیاری و بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد تقسیم می شود که در ادامه به توضیح آن خواهیم پرداخت.
برای کسانی است که تحت پوشش بیمه خاصی نیستند. متقاضی این نوع بیمه، مستقیما با مراجعه به شعب سازمان تامین اجتماعی خواهان انعقاد قرارداد بیمه اختیاری می شود و موظف است خود، حق بیمه را در زمان تعیین شده پرداخت کند.
دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه را خود بین حداقل و حداکثر دستمزد هر سال تعیین کنند. هر دو سال یکبار، دستمزد مبنای محاسبه حق بیمه ماهانه خود را ۱۰ درصد افزایش دهند. مبلغ حق بیمه خود را حداکثر تا آخرین روز دو ماه بعد به شعبه تامین اجتماعی پرداخت کنند، در صورت پرداخت نکردن حق بیمه این قرارداد از اولین روز ماهی که حق بیمه پرداخت نشده لغو می شود.
بیمه شدگان اختیاری می توانند کل خدمات از قبیل مستمری های بازنشستگی، ازکارافتادگی، فوت و تعهداتی شامل درمان، هزینه های پروتز و اروتز، هزینه کفن و دفن و کمک هزینه ازدواج، ازکارافتادگی جزئی، غرامت دستمزد ایام بیماری و بارداری را دریافت کنند
اولین تفاوت بیمه اختیاری و بیمه صاحبان حرفه و مشاغل آزاد را می توان در سابقه آن دانست. صاحبان حرفه و مشاغل آزاد باید حداقل ۳۰ روز سابقه قبلی داشته باشند. تفاوت در تعهدات را می توان از دیگر وجوه تمایز بیمه صاحبان مشاغل آزاد و بیمه اختیاری دانست. تعهدات در بیمه صاحبان حرفه و مشاغل آزاد به دسته های زیر تقسیم می شود:
بازنشستگی و فوت پس از دوران بازنشستگی با ۱۲ درصد بازنشستگی و فوت در دوران قبل و بعد از بازنشستگی با ۱۴ درصد بازنشسته شدن، فوت شدن و از کار افتادگی با ۱۸ درصد
کلیه کارگرانی که در کارگاه های قانونی سراسر کشور مشغول به کار هستند و حداقل ۱۸ سال سن دارند، می توانند بیمه پرداز سازمان تامین اجتماعی باشند. اما افرادی هستند که کارآفرین بوده و برای خودشان کار می کنند و کارگری ندارند. آن ها بایستی در طرح خویش فرما یا اختیاری از تسهیلات خدماتی و درمانی تامین اجتماعی استفاده کنند.
در طرح اجباری، ۷ درصد کل تعرفه ماهانه را باید کارگر پرداخت کند. در طرح اختیاری، ۱۰۰درصد کل تعرفه ماهانه را باید کارگر پرداخت کند. در طرح اجباری، بیکاری به کارگرانی که به صورت غیر ارادی از کار بیکار می شوند، تعلق می گیرد. در طرح اختیاری، هیچ مقرری بیکاری به کارگر پرداخت نمی شود. در طرح اجباری، ضرایب دریافت تسهیلات درمانی سازمان تامین اجتماعی، بیشتر از اختیاری است. در طرح اختیاری، ضرایب ۱۴ تا ۱۸ درصد برای دریافت تعرفه های خدماتی و درمانی در نظر گرفته شده است. هیچ فرقی در طرح اختیاری یا اجباری برای بازنشستگی کارگران وجود ندارد. تفاوت هایی در طرح اختیاری یا اجباری برای دریافت تسهیلات مستمری بگیری و از کارافتادگی وجود دارد. نرخ ۳۰ درصد در طرح اجباری، به ۱۲، ۱۴ و ۱۸ درصد در طرح صاحبان حرف و مشاغل آزاد تغییر می کند.
این بیمه برای کسانی است که به حرفه یا شغلی با داشتن کارگر یا به تنهایی مشغول به کار هستند(به استناد مجوز اشتغال صادره از سوی مراکز ذیصلاح یا به تشخیص هیات مدیره سازمان تامین اجتماعی) و مشمول مقررات حمایتی خاصی نمی باشند.
بازنشستگی و فوت بعد از بازنشستگی با ۱۲درصد:
در این نوع بیمه فقط خدمات مربوط به بازنشستگی ارائه می شود.
بازنشستگی و فوت قبل و بعد از بازنشستگی با ۱۴ درصد:
در این نوع بیمه خدمات پرداخت مستمری بابت بازنشستگی بیمه شده و پرداخت مستمری به بازماندگان در صورت فوت بیمه شده اصلی ارائه می شود.
بازنشستگی، فوت و از کارافتادگی با ۱۸ درصد:
در این نوع بیمه خدمات پرداخت مستمری بازنشستگی و فوت و همچنین خدمات مربوط به ازکارافتادگی کلی غیرناشی از کار به این گروه از بیمه شدگان ارائه می شود. این بیمه شامل ازکارافتادگی جزئی و نقص عضو نمی شود، چون این موارد فقط به لحاظ حوادث ناشی از کار مطرح می شوند که کار در بیمه های خویش فرما به دلیل عدم وجود کارفرما و اشتغال موضوع حوادث ناشی از کار منتفی است.
همان طور که گفتیم، ۲ نوع بیمه خویش فرما داریم:
اختیاری صاحبان حرف و مشاغل آزاد.
نوع سومی وجود ندارد. اگر شما تحت پوشش بیمه خاصی نیستید می توانید مستقیم به یکی از شعب سازمان تامین اجتماعی در استان محل سکونت یا محل اشتغال خود مراجعه کرده و با تکمیل فرم ها، کد ۱۰ رقمی دریافت کرده و بر اساس آن ، لیست ماهانه برای خود رد کنید. ۷۸۰ هزار نفر، تحت پوشش خدمات خویش فرمایی هستند.
شما موظف هستید در زمانی که سازمان تامین اجتماعی تعیین می کنند، نسبت به پرداخت مقرری خویش فرما، اقدام کنید. تعلل در پرداخت، سبب جریمه یا قطع قرارداد شما و سازمان تامین اجتماعی می شود. لذا موظف هستید بر اساس ضوابط اعلامی سالانه، نسبت به پرداخت فیش خویش فرما اقدام کنید.
البته اگر شما وکیل دارید، می توانید از وی درخواست کنید تا فرآیندهای برقراری بیمه خویش فرما را از جانب شما انجام دهد. اما توجه کنید که در متن وکالت نامه باید صراحتا، انعقاد قرارداد بیمه اختیاری ذکر شده باشد و از ارائه وکالت های کلی به سازمان، اجتناب کنید.شرایط بیمه
شما می توانید با پرداخت ۲۶ درصد از حقوق خود از مزایای زیر برخوردار شوید.
دریافت حقوق پس از دوران بازنشستگی دریافت حقوق قبل از فوت و بعد از فوت توسط بازماندگان برخورداری از بیمه ازکارافتادگی برخورداری از بیمه درمان و برخی از مزایای پزشکی برخورداری از سرمایه فوت که هزینه های کفن و دفن را در بر می گیرد.
برای بازنشستگی دو شرط احراز شده است که در مورد خانم ها و آقایان متفاوت است. این دو شرط عبارتند از:
شرط سابقه ای شرط سنی
شرط سابقه ای برای خانم ها و آقایان
بر اساس قانون آقایان می توانند حداقل با ۳۰ سال سابقه و برخورداری از حداقل ۵۰ سال سن بازنشسته شوند. در صورتی که برای خانم ها ۳۵ سال سابقه و حداقل ۴۵ سال سن در نظر گرفته شده است.
نظر کاربران
