تغلیظ دیه در ماه های حرام
ماه های حرام شامل چهار ماه رجب، ذی القعده، ذی الحجه و محرم هستند
قتل ولو غیر از قتل عمدی در این ماه ها موجب افزایش ثلث دیه می شود، که اصطلاحا تغلیظ دیه در ماه های حرام گفته می شود.
نکات بحث تغلیظ دیه در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲:
۱٫ در مادۀ ۵۵۵، به جای عبارت حرم مکۀ معظمه که در مادۀ ۲۹۹ قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۵ آمده بود از عبارت محدودۀ حرم مکه استفاده شده است، در مورد محدودۀ مسجد الحرام اقوال مختلفی وجود دارد ولی مسلما محدودۀ حرم، فضایی بیشتر از خود مسجدالحرام را شامل می شود. امام محمد باقر (ع) محدودۀ حرم را یک منزل در یک منزل دانسته اند که برابر با چهار فرسخ در چهار فرسخ است، (حرم ا حرمه بریدا فی برید).
۲٫ به تغلیظ دیه در چند مورد تصریح شده است:
در مورد قتل غیر مسلمان (صدر مادۀ ۵۵۶)، به جهت سکوت قانون سابق در این مورد نظریه مشورتی شماره ۷/۷۰۴۶ صادر شده بود که مفید همین معنی بود. در مورد قتل غیر از قتل عمدی (شبه عمدی و خطای محض)(مادۀ ۵۵۵) در مورد سقط جنین پس از پیدایش روح (تقریبا پایان ماه چهارم بارداری)(مادۀ ۵۵۶)، دیه جنینی که روح در آن دمیده شده باشد طبق بند ج مادۀ ۷۱۶ برابر دیه کامل می باشد. در مواردی که پرداخت دیه بر عهدۀ عاقله یا بیت المال قرار می گیرد (مادۀ ۵۵۶). در مورد قتل عمدی که به علت عدم امکان قصاص یا عدم جواز آن دیه پرداخت می شود (انتهای مادۀ ۵۵۶). در مورد دیه ای که شرکای قتل، به علت سهمشان از جنایت، حسب مورد به قصاص شونده یا ولی دم و یا به هر دو آنان می پردازند (انتهای مادۀ ۳۸۵).
۳٫ در مادۀ ۳۸۵ به عدم تغلیظ دیه در دو مورد تصریح شده است:
فاضل دیه : دیه ای که ولی دم به دیگر اولیاء دم می پردازد
مستندات قانونی:
در مواد ۳۸۵، ۵۵۵، ۵۵۶ و ۵۵۷ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ به بحث تغلیظ دیه در ماه های حرام پرداخته شده است:
ماده ۳۸۵- اگر قتل در یکی از ماههای حرام (محرم، رجب، ذی القعده و ذی الحجه) یا در حرم مکه مکرمه واقع شده باشد یا قاتل در زمان یا مکان مذکور، قصاص
گردد و قصاص مستلزم پرداخت فاضل دیه از سوی ولی دم به قاتل باشد، فاضل دیه تغلیظ نمی شود. همچنین دیه ای که ولی دم به دیگر اولیاء میپردازد تغلیظ نمی شود، لکن اگر قتل در زمان یا مکان مذکور باشد، دیه ای که شرکای قاتل، به علت سهمشان از جنایت، حسب مورد به قصاص شونده یا ولی دم و یا به هر دو آنان می پردازند، تغلیظ می شود.
دیه در ماه های حرام
ماده ۵۵۵- هرگاه رفتار مرتکب و فوت مجنیٌ علیه هر دو در ماههای حرام محرم، رجب، ذی القعده و ذی الحجه یا در محدوده حرم مکه، واقع شود خواه جنایت عمدی خواه غیرعمدی باشد، علاوه بر دیه نفس، یک سوم دیه نیز افزوده می گردد. سایر مکان ها و زمان های مقدس و متبرک مشمول حکم تغلیظ دیه نیست.
تبصره ـ معیار شروع و پایان ماه های حرام، مغرب شرعی است مانند ماه رجب که از مغرب شرعی آخرین روز ماه جمادی الثانی، شروع و با مغرب شرعی آخرین روز ماه رجب به پایان می رسد.
ماده ۵۵۶- در حکم تغلیظ دیه در ماه های حرام فرقی میان بالغ و غیربالغ، زن و مرد و مسلمان و غیرمسلمان نیست. سقط جنین نیز پس از پیدایش روح، مشمول حکم تغلیظ است. تغلیظ دیه، در مواردی که عاقله یا بیت المال پرداخت کننده دیه باشد نیز جاری است. در قتل عمدی که به علت عدم امکان قصاص یا عدم جواز آن دیه پرداخت می شود نیز این حکم جاری است.
ماده ۵۵۷- تغلیظ دیه مخصوص قتل نفس است و در جنایت بر اعضاء و منافع جاری نیست.
محاسبه دیه تصادف ۹۲ به دینار نحوه محاسبه دیه تصادف چگونه می باشد؟
نوع دیه
نرخ (به ریال)
نوع دیه
نرخ (به ریال)
محاسبه دیه تصادف : دیه کامل
۱,۱۴۰,۰۰۰,۰۰۰
چهار درصد دیه
۴۵,۶۰۰,۰۰۰
یک دینار شرعی
۱,۱۴۰,۰۰۰
چهار و نیم درصد دیه
۵۱,۳۰۰,۰۰۰
یک درهم شرعی
۱۱۴,۰۰۰
پنج درصد دیه
۵۷,۰۰۰,۰۰۰
یک شتر
۱۱,۴۰۰,۰۰۰
پنج و نیم درصد دیه
۶۲,۷۰۰,۰۰۰
یک ده هزارم دیه
۱۱۴,۰۰۰
شش درصد دیه
۶۸,۴۰۰,۰۰۰
یک هزارم دیه
۱,۱۴۰,۰۰۰
شش و نیم درصد دیه
۷۴,۱۰۰,۰۰۰
یک صدم دیه
۱۱,۴۰۰,۰۰۰
هفت درصد دیه
۷۹,۸۰۰,۰۰۰
نیم صدم دیه
۵,۷۰۰,۰۰۰
هفت و نیم درصد دیه
۸۵,۵۰۰,۰۰۰
یک دهم درصد دیه
۱,۱۴۰,۰۰۰
هشت درصد دیه
۹۱,۲۰۰,۰۰۰
دو دهم درصد دیه
۲,۲۸۰,۰۰۰
هشت و نیم درصد دیه
۹۶,۹۰۰,۰۰۰
سه دهم درصد دیه
۳,۴۲۰,۰۰۰
نه درصد دیه
۱۰۲,۶۰۰,۰۰۰
چهار دهم درصد دیه
۴,۵۶۰,۰۰۰
ده درصد دیه
۱۱۴,۰۰۰,۰۰۰
پنج دهم درصد دیه
۵,۷۰۰,۰۰۰
یک دهم دیه
۱۱۴,۰۰۰,۰۰۰
شش دهم درصد دیه
۶,۸۴۰,۰۰۰
دو دهم دیه
۲۲۸,۰۰۰,۰۰۰
هفت دهم درصد دیه
۷,۹۸۰,۰۰۰
سه دهم دیه
۳۴۲,۰۰۰,۰۰۰
هشت دهم دیه
۹,۱۲۰,۰۰۰
چهار دهم دیه
۴۵۶,۰۰۰,۰۰۰
نه دهم درصد دیه
۱۰,۲۶۰,۰۰۰
پنج دهم دیه
۵۷۰,۰۰۰,۰۰۰
یکصدم دیه کامل
۱۱,۴۰۰,۰۰۰
شش دهم دیه
۶۸۴,۰۰۰,۰۰۰
یک و یک دهم درصد دیه
۱۲,۵۴۰,۰۰۰
هفت دهم دیه
۷۹۸,۰۰۰,۰۰۰
یک و دو دهم درصد دیه
۱۳,۶۸۰,۰۰۰
هشت دهم دیه
۹۱۲,۰۰۰,۰۰۰
یک و سه دهم درصد دیه
۱۴,۸۲۰,۰۰۰
نه دهم دیه
۱,۰۲۶,۰۰۰,۰۰۰
یک و جهار دهم درصد دیه
۱۵,۹۶۰,۰۰۰
نصف دیه کامل
۵۷۰,۰۰۰۰۰۰
یک و پنج دهم درصد دیه
۱۷,۱۰۰,۰۰۰
ثلث دیه کامل
۳۸۰,۰۰۰,۰۰۰
یک و شش دهم درصد دیه
۱۸,۲۴۰,۰۰۰
ربع دیه کامل
۲۸۵,۰۰۰,۰۰۰
یک و هفت دهم درصد دیه
۱۹,۳۸۰,۰۰۰
خمس دیه کامل
۲۲۸,۰۰۰,۰۰۰
یک و هشت دهم درصد دیه
۲۰,۵۲۰,۰۰۰
چهار پنجم از یک پنجم دیه کامل
۱۸۲,۴۰۰,۰۰۰
یک و نه دهم درصد دیه
۲۱,۶۶۰,۰۰۰
چهار پنجم از یک پنجم از یک دوم دیه کامل
۹۱,۲۰۰,۰۰۰
دو درصد دیه
۲۲,۸۰۰,۰۰۰
یک پنجم از یک دهم دیه کامل۲۲,۸۰۰,۰۰۰دو و نیم درصد دیه
۲۸,۵۰۰,۰۰۰
یک سوم از یک دهم دیه کامل۳۸,۰۰۰,۰۰۰سه درصد دیه
۳۴,۲۰۰,۰۰۰
دیه کامل زن۵۷۰,۰۰۰,۰۰۰سه و نیم درصد دیه
۳۹,۹۰۰,۰۰۰
دیه کامل در ماههای حرام۱,۵۲۰,۰۰۰,۰۰۰
محاسبه دیه سال ۹۱ به دینار
محاسبه دیه سال ۹۱
|
نوع دیه
|
نرخ (به ریال)
|
نوع دیه
|
نرخ (به ریال)
|
|
نرخ دیه کامل
|
۰۰۰ rsquo۰۰۰ rsquo۹۴۵
|
چهار درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۸۰۰ rsquo۳۷
|
|
یک دینار شرعی
|
۰۰۰ rsquo۹۴۵
|
چهار و نیم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۵۲۵ rsquo۴۲
|
|
یک درهم شرعی
|
۵۰۰ rsquo۹۴
|
پنج درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۲۵۰ rsquo۴۷
|
|
یک شتر
|
۰۰۰ rsquo۴۵۰ rsquo۹
|
پنج و نیم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۹۷۵ rsquo۵۱
|
|
یک ده هزارم دیه
|
۵۰۰ rsquo۹۴
|
شش درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۷۰۰ rsquo۵۶
|
|
یک هزارم دیه
|
۰۰۰ rsquo۹۴۵
|
شش و نیم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۴۲۵ rsquo۶۱
|
|
یک صدم دیه
|
۰۰۰ rsquo۴۵۰ rsquo۹
|
هفت درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۱۵۰ rsquo۶۶
|
|
نیم صدم دیه
|
۰۰۰ rsquo۷۲۵ rsquo۴
|
هفت و نیم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۸۷۵ rsquo۷۰
|
|
یک دهم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۹۴۵
|
هشت درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۶۰۰ rsquo۷۵
|
|
دو دهم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۸۹۰ rsquo۱
|
هشت و نیم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۳۲۵ rsquo۸۰۰
|
|
سه دهم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۸۳۵ rsquo۲
|
نه درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۰۵۰ rsquo۸۵
|
|
چهار دهم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۷۸۰ rsquo۳
|
ده درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۵۰۰ rsquo۹۴
|
|
پنج دهم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۷۲۵ rsquo۴
|
یک دهم دیه
|
۰۰۰ rsquo۵۰۰ rsquo۹۴
|
|
شش دهم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۶۷۰ rsquo۵
|
دو دهم دیه
|
۰۰۰ rsquo۰۰۰ rsquo۱۸۹
|
|
هفت دهم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۶۱۵ rsquo۶
|
سه دهم دیه
|
۰۰۰ rsquo۵۰۰ rsquo۲۸۳
|
|
هشت دهم دیه
|
۰۰۰ rsquo۵۶۰ rsquo۷
|
چهار دهم دیه
|
۰۰۰ rsquo۰۰۰ rsquo۳۷۸
|
|
نه دهم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۵۰۵ rsquo۸
|
پنج دهم دیه
|
۰۰۰ rsquo۵۰۰ rsquo۴۷۲
|
|
یکصدم دیه کامل
|
۰۰۰ rsquo۴۵۰ rsquo۹
|
شش دهم دیه
|
۰۰۰ rsquo۰۰۰ rsquo۵۶۷
|
|
یک و یک دهم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۳۹۵ rsquo۱۰
|
هفت دهم دیه
|
۰۰۰ rsquo۵۰۰ rsquo۶۶۱
|
|
یک و دو دهم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۳۴۰ rsquo۱۱
|
هشت دهم دیه
|
۰۰۰ rsquo۰۰۰ rsquo۷۵۶
|
|
یک و سه دهم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۲۸۵ rsquo۱۲
|
نه دهم دیه
|
۰۰۰ rsquo۵۰۰ rsquo۸۵۰
|
|
یک و جهار دهم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۲۳۰ rsquo۱۳
|
نصف دیه کامل
|
۰۰۰ rsquo۵۰۰ rsquo۴۷۲
|
|
یک و پنج دهم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۱۷۵ rsquo۱۴
|
ثلث دیه کامل
|
۰۰۰ rsquo۰۰۰ rsquo۳۱۵
|
|
یک و شش دهم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۱۲۰ rsquo۱۵
|
ربع دیه کامل
|
۰۰۰ rsquo۲۵۰ rsquo۲۳۶
|
|
یک و هفت دهم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۰۶۵ rsquo۱۶
|
خمس دیه کامل
|
۰۰۰ rsquo۰۰۰ rsquo۱۸۹
|
|
یک و هشت دهم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۰۱۰ rsquo۱۷
|
چهار پنجم از یک پنجم دیه کامل
|
۰۰۰ rsquo۲۰۰ rsquo۱۵۱
|
|
یک و نه دهم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۹۵۵ rsquo۱۷
|
چهار پنجم از یک پنجم از یک دوم دیه کامل
|
۰۰۰ rsquo۶۰۰ rsquo۷۵
|
|
دو درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۹۰۰ rsquo۱۸
|
یک پنجم از یک دهم دیه کامل
|
۰۰۰ rsquo۹۰۰ rsquo۱۸
|
|
دو و نیم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۶۲۵ rsquo۲۳
|
یک سوم از یک دهم دیه کامل
|
۰۰۰ rsquo۵۰۰ rsquo۳۱
|
|
سه درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۳۵۰ rsquo۲۸
|
دیه کامل زن
|
۰۰۰ rsquo۵۰۰ rsquo۴۷۲
|
|
سه و نیم درصد دیه
|
۰۰۰ rsquo۰۷۵ rsquo۳۳
|
دیه کامل در ماههای حرام
|
۰۰۰ rsquo۰۰۰ rsquo۲۶۰ rsquo۱
|
