بسیاری از افراد زمانی که می خواهند موضوع و مشکل خود را از طریق مراجع قضایی پیگیری کنند، به طور مثال می خواهند طرف قراردادشان را ملزم به انجام تعهدات کنند یا پولی را که به اشتباه واریز کرده اند پس بگیرند و یا در پی مجازات سارق اموالشان و شخصی که آن ها را مورد توهین و فحاشی قرار داده هستند، می گویند که می خواهیم شکایت بنویسیم. اما آیا به کار بردن واژه شکایت برای تمامی این موارد صحیح است؟ علاوه بر افرادی که خود حقوقدان هستند، تعداد معدودی از افراد جامعه که با عالم حقوق سروکار دارند در مواردی می گویند می خواهیم برگ دادخواست بنویسیم.
اگر شما از آن دسته افرادی هستید که همیشه می گویید می خواهم شکایت بنویسم و آشنایی با دادخواست ندارید، با مطالعه متن زیر می توانید از این پس دادخواست را در جای خود و شکایت و شکواییه را نیز در جای خود به کار ببرید.
هنگامی که شخصی می خواهد علیه فرد دیگری اقامه دعوا کند به عنوان خواهان شناخته می شود و باید طرح دعوی خود را در برگ چاپی مخصوصی قید کند که به آن دادخواست می گویند؛ به عبارت دیگر دادخواست بیان ادعا نزد مراجع قضایی در اوراق مخصوص است و طبق ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی شروع رسیدگی در دادگاه مستلزم تقدیم دادخواست است.
فرم دادخواست مخصوص دادگاه نخستین (مرحله بدوی) فرم دادخواست مخصوص واخواهی فرم دادخواست مخصوص شورای حل اختلاف فرم دادخواست مخصوص دادگاه تجدید نظر فرم دادخواست مخصوص فرجام خواهی فرم دادخواست مخصوص دیوان عدالت اداری
برگ دادخواست می تواند توسط خود فرد ( خواهان ) و یا توسط وکیل او تنظیم شود . قانون آیین دادرسی مدنی نیز در ماده ۵۱ مقرر نموده است که دادخواست بایستی شامل موارد زیر باشد.
نام و نام خانوادگی نام پدر سن اقامتگاه و حتی الامکان شغل خواهان مشخصات وکیل نیز در صورتی که دادخواست توسط وکیل تنظیم شود ، بایستی درج شود
نکته اینکه در صورتی که محل اقامت یا نشانی خوانده ( کسی که دعوایی بر علیه او مطرح شده است ) ، معلوم نباشد یا به عبارت دیگر خوانده مجهول المکان باشد، بایستی سه بار در روزنامه آگهی منتشر نمود و در صورتی که مراجعه ای صورت نگیرد ، دادگاه به صورت غیابی حکم صادر می کند. .
علاوه بر درج مشخصات طرفین در دادخواست ، قسمت دیگر تعیین خواسته و بهای آن است که تعیین صحیح آن نقش بسیار مهمی در صدور حکم خواهد داشت. خواسته یا مالی است و یا غیر مالی ؛ بعنوان مثال در صورتی که از شخصی طلبی داریم ، بایستی میزان و مبلغ آن را در دادخواست قید نماییم، همچنین اگر مردی که همسرش منزل را ترک کرده است ، باید در قسمت خواسته الزام به تمکین وی را درج کند.
برگ دادخواست یکی از برگ های قضایی در دادگاه ها است. دادخواست (در قدیم: عرضحال) شکوائیه ای است که به مراجع قضائی به صورت نوشتاری یا گفتاری عرضه می شود. دادخواست وسیله رسمی احقاق حق است که از طریق مراجعه به دادگاه ها صورت می گیرد. دادخواست نوشتاری به وسیله برگه ای به نام برگ دادخواست انجام می گیرد.
در ایران، دادگاه ها موظفند بدون عرضه دادخواست از سوی افراد ذینفع، به دعوی ها رسیدگی نکنند. دادخواست های دریافتی باید به زبان فارسی (زبان رسمی ایران)، به صورت کتبی و بر روی برگ های چاپی ویژه ای تهیه شود. (در صورت فوریت می توان از برگه های معمولی نیز استفاده کرد). مشخصات خواهان، خوانده و خواسته باید در برگ دادخواست درج شود. برگ دادخواست می توانید همچنین دارای پیوست هایی باشد.
دادخواست با درخواست فرق دارد. دادخواست درخواستی است که در قالب و فرم ویژه ای به دادگاه عرضه می شود. دادخواست همچنین با اظهارنامه تفاوت دارد. اظهارنامه وسیله رسمی مطالبه حق است که از سوی ادارهء ثبت اسناد یا دفاتر دادگاه ها ابلاغ می شود ولی دادخواست را از راه مراجعه به دادگاه ها عرضه می کنند.
درخواست تحریر ترکه درخواست صدور گواهی عدم امکان سازش درخواست صدور صلح و سازش درخواست تاخیر اجرای حکم درخواست تعیین قیم درخواست تقسیم ترکه یا ارث درخواست تامین دلیل درخواست صدور گواهی انحصار وراثت درخواست مهروموم درخواست ترکه
دعوی کیفری، دعوایی است که بابت وقوع یک جرم مطرح می شود و شاکی درخواست مجازات مجرم را دارد. از این رو قبل از اینکه بخواهیم دعوای کیفری اقامه کنیم ابتدا باید بدانیم چه عملی جرم محسوب می شود؟ طبق قانون مجازات اسلامی هیچ عملی جرم نیست مگر اینکه قانون گذار آن عمل را تحت عنوان جرم شناخته باشد و برای آن مجازات در نظر گرفته باشد.
بنابراین برای شناسایی عمل مجرمانه باید این نکته را در نظر داشت که عمل مجرمانه عملی است که طبق قانون مجازات اسلامی شناسایی شده ، یعنی در قانون مشخص شده است که در چه شرایطی می توان به عملی ، عنوان یک جرم خاص را داد. مانند قتل، کلاهبرداری، خیانت در امانت، جعل، فحاشی، توهین و
به صورت یک قاعده کلی باید گفت بسیاری از مواردی که شما اقدام به شکایت کیفری می کنید، اگر موجب وارد آمدن خسارت به شاکی شده باشد، می توانید دعوای حقوقی نیز مطرح نمایید. اما خلاف آن صادق نیست. به این معنا که هر دعوای حقوقی را نمی توان به شکل یک شکایت کیفری مطرح نمود.
به عنوان نمونه، در ارتباط با چک ما در مقالات جداگانه ای به تفصیل، به کیفری یا حقوقی بودن آن پرداختیم. در اینجا به اختصار ذکر می کنیم، تمامی چک هایی که با شرایط قانونی صادرشده اند قابلیت طرح دعوای حقوقی را دارند؛ ولی تنها زمانی می توان در رابطه با چک شکایت کیفری نمود که برخی شرایط خاص مثل به روز بودن چک و یا بدون تاریخ نبودن چک وجود داشته باشد.
در شکایت کیفری به محض اینکه دادسرا یا دادگاه متهم را احضار نمایند و او در جلسه حاضر نشود امکان صدور حکم جلب به وجود می آید. علاوه بر آن متهم در صورت حضور ممکن است نیاز به وثیقه یا کفیل داشته باشد و در صورت صدور قرارهای تامین قضایی، موظف به اجرای آن هاست؛ در غیر اینصورت بازداشت می شود. در شکایت کیفری قاضی حتی می تواند در صورت عدم حضور شاهد حکم جلب او را صادر نماید.
رسیدگی های کیفری طولانی هستند این است که در مرحله دادسرا در صورت قبول صحت شکایت شاکی و مجرم شناخته شدن مشتکی عنه، هیچ مجازاتی برای متهم تعیین نمی شود. بلکه دادسرا صرفا به صدور کیفرخواست علیه متهم اقدام می نماید و از دادگاه می خواهد که به اتهامات متهم رسیدگی کند.
بنابراین درصورتی که شما بتوانید قاضی دادسرا را مجاب کنید که فردی که شما از او شکایت کرده اید مجرم است وارد مرحله دادگاه خواهید شد که در این مرحله درصورتی که قاضی دادگاه نظر شما و قاضی دادسرا را بپذیرد، اقدام به صدور رای به مجازات متهم می نماید. البته این آخر کار نیست و متهم می تواند از این رای، تجدیدنظرخواهی نماید که باز هم پرونده به دادگاهی دیگر ارسال می شود تا نظر آن قضات نیز اعلام شود. بعد از پیروزی شما در این مرحله است که می توانید به مجازات متهم امیدوار باشید.
نظر کاربران
