به طور کلی انجام کلیه فعالیت های موضوع ماده 2 قانون تجارت باعث می شود حتی اگر شخص تاجر هم نباشد به واسطه این فعالیت ها تاجر محسوب شود. عملیات خدماتی عملیاتی است که یا متضمن ارائه کاری از جانب مشتری تاجر به مشتری است و یا مستلزم این است که مالی از تاجر در اختیار مشتری قرار می گیرد مانند تصدی به هر قسم از نمایشگاه های عمومی. خدمات در قانون تجارت به سه دسته خدمات واسطه ای ، خدمات مالی و خدمات متفرقه تقسیم می شود.
منظور از تجارت واسطه ای این است که این گونه تجار بدون این که مالی را در اختیار مشتری قرار دهند با ارائه ی خدمات خود اسباب تسهیل امور مشتری را فراهم می نمایند. در فرانسه مشورت و کمک گرفتن از تجار واسطه ای به عنوان امین مشتریان یک قاعده نانوشته است که به خوبی رعایت می شود و به عنوان وظایف تجار تعریف شده است.
1- دلالان
2- حق العمل کاری
3- عاملان
4- متصدی یا متصدیان تاسیساتی که برای انجام اموری مثل معاملات ملکی یا تهیه و رساندن ملزومات ایجاد می شود.
دلال کسی است که در ازای دریافت دستمزد به عنوان واسطه در معا ملات حضور پیدا می کند و یا برای معامله کنندگان ، طرف معامله پیدا می کند ( به استناد ماده 335 ق.تجارت )
فردی که دلایل به خواسته او عمل موضوع را انجام می دهد اصطلاحا آمر گفته می شود. دلالی برای چند آمر به طور هم زمان و یا در موضوعات مختلف بلا مانع می باشد. ( ماده 341 قانون تجارت )
حق العمل کار مثل دلال واسطه انجام معامله بین دو شخص دیگر است . حق العمل کار به نام خود و به حساب آمر معاملات را انجام می دهد در قبال این کار خود دستمزد یا حق العمل دریافت می کند.
نکته : حق العمل کار اگر چه وکیل آمر تلقی می شود اما در ارتباط با طرف معامله ، حق العمل کار اصیل است و منظور از اصیل بودن این است که اگر قرار باشد دعوایی طرح شود باید علیه طرف اصلی قرار داد ( اصیل ) مطرح گردند.
اگر چه لفظ عامل در حقوق تجارت ما لفظی است مبهم و هیچ تعریف مشخصی از آن نشده است ولی باید بگوییم رابطه عامل و آمر مثل رابطه وکالت است و چون قواعد خاصی برای آن ها در قانون تجارت پیش بینی نشده است تابع قوانین وکالت بدانیم.
به طور اجمالی و کلی در مباحث قبل درباره امور خدماتی صحبت کردیم و یک دید کلی از آن برای خوانندگان ایجاد نمودیم.
به نظر می رسد بحث وکالت خدماتی به این معنا باشد که وکیل خدماتی وکیلی باشد که امور خدماتی انجام می دهد . زیرا برای نمونه گفتیم می توانیم عامل را وکیل بدانیم و بر آمر نیز عنوان موکل قرار دهیم ولی این دیدگاه باعث اقناع فکری نمی شود و ذهن فعال با شنیدن آن سیراب نمی شود و از تکاپو باز نمی ایستد.
به نظر نویسنده وکیل خدماتی وکیلی است که وکالت اشخاص را می پذیرد که طرفین عقود خدماتی بوده اند و در این باب دچار اختلافات و در نتیجه طرح دعوا گشته اند با توجه به این دیدگاه دیگر نباید خود وکیل خدماتی را از ارکان توافق خدماتی بدانیم .
بعد از بررسی خدمات واسطه ای در قسمت مقدمه ی مقاله ضروری است که در متن مقاله نیز امور خدماتی مالی و امور خدماتی متفرقه را بررسی نماییم .
نکته ای که بهتر می دانیم در این مقاله به آن اشاره کنیم این است که در متن مقالات کار گروه وکالت که انواع وکلا در حیطه های شغلی مختلف بررسی می شود ،سعی بر این است که تمام ابعادی را که در آن موضوع (موضوع مقاله ) تحلیل و بررسی می شود ، آورده شود تا در میان آن ها بتوانیم وظایف وکیل مورد نظر را استخراج نماییم .
وکیل خدماتی در مرحله ی اول وکیل است یعنی موفق به اخذ پروانه وکالت از کانون وکلا ی دادگستری و یا دادگستری هر استان شده است . وکیل خدماتی میتواند وکیل پایه یک دادگستری و یا وکیل ماده 187 قانون توسعه اجتماعی و اقتصادی باشد . ملاک و معیار در شناخت وکیل خدماتی ، شناخت موضوع وکالت آن است که اگر امور خدماتی باشد وکیل نیز ، وکیل خدماتی یا به عبارت بهتر وکیل در امور خدماتی خواهد بود .
دامنه انجام خدمات مالی بسیار وسیع است که برای تقریب ذهن به چند مورد از آن ها اشاره می کنیم .
عملیات خدمات بانکی : تشخیص این که عملیاتی بانکی است یا خیر با شورای پول و اعتبار است .
عملیات خدمات صرافی : کار اصلی تبدیل یا به اصطلاح چنج یک پول به پول دیگر است البته در حال حاضر امروزه بانک ها نیز بخش زیادی از خدمات صرافی ها را ارئه می دهند .
عملیات خدماتی بیمه ای ( اعم از بحری و غیر بحری )
عملیات بورس : بورس محلی است که در آن اوراق بهادار مورد معامله واقع می شود که مصداق بارز آن سهام شرکت های سهامی عام است .
عملیات خدماتی متفرقه :تصدی به حمل و نقل ، عملیات حراجی و نمایشگاه ها و انبار های عمومی مصادیق آن هستند .
نتیجه گیری :
یکی از سخت ترین شاخه های وکالت که از لحاظ موضوعی دغدغه ی بسیاری را برای وکیل فراهم می کند و دامنه فعالیت زیادتری را از او می طلبد وکالت خدماتی است که تا حد توان ، مفید و مختصر سعی شد در این مقاله بررسی شود .
نظر کاربران
