1 - وكیل باید نخست خود موكل را دادرسی كند و هرگاه پی برد راست می گوید به دادخواهی از سوی او برخیزد. سخنی نغز و بخردانه كه جای اندیشیدن و به كاربستن دارد.
2 - به راستی اگرچه وكالت در شمار پیشه های آزاد است. اما كمی ژرف نگری و سنجش آن با دیگر گونه ها روشن می سازد كه جدای از همه آنهاست و آشكارترین نشانه این جدائی كه در رای وحدت رویه
شماره۶۰۷-۲۰/۶/۱۳۷۵ هیئت عمومی دیوان عالی كشور هم آمده است آنكه چون كار وكیل از برازندگی ، شایستگی و گوهرنهادی خود او بالا می گیرد. نه از جایگاه و خوشنمائی دفتر وی پس از حقی كه دیگر پیشه های آزاد در دنبال دارند برخوردار نیست.
3 - گفته اند قاضی و وكیل دوبال فرشته دادگستری اند. نمادی دل انگیز از همراهی دو كارگزار هریك از سوئی برای به انجام رسانیدن آرمانی خدائی. اما چنانچه دوبال یكی شود. آیا كارشدنی خواهد بود؟
4 - نامی شدن دراین كار درگرو چونی نه چندی آنست و اینكه وكیل تا چه اندازه می تواند به كمك دانش و آزمودگی و چیره دستی خود حقی را زنده كند. نادرستی را از میان بردارد و دست ستمی را كوتاه سازد. البته اگر توان گردآوری چون و چند با هم باشد زهی نیك بختی .
5 - دستگاه قضائی به سبب ماهیت كاری آن اصولاً دارای مراجعین ناراضی و گله مندمی باشد ، عموم مردم اظهار نارضایتی از آن می نمایند ، مخصوصاً افرادی كه رای به ضررآنان صادر می گردد.
برخی ازاین افراد برای ارضاء روانی خود ، انواع تهمت ها و تخلفات را به قاضی صادركننده حكم وسایراعضاء دادگاه نسبت می دهند و جو ناسالمی علیه آنها بوجود می آورند بدون اینكه حرف ها ومسائل ادعایی چنین افرادی استناد یا محملی داشته باشد وگاه اقدامات افراد كلاهبردار ودلال مآب نیز قضیه را تشدید می نماید مثلاً با اخذ وجه از یكی از طرفین كه حالا محكوم له واقع شده است ، مدعی پرداخت آن به فلان شخص می گردند و به هرحال بنحوی به گوش محكوم علیه می رسد كه درذهن خود آنرا یك عمل قطعی فرض می نماید و همه چیز را به دادگستری نسبت می دهد ، وظیفه یك وكیل است كه از حیثیت دادگستری و دیگران دفاع كند و نگذارد بی دلیل چهره ی افراد خوب در اذهان مخدوش شود ، زیرا حفظ قداست و ابهت دادگستری یعنی حفظ نظم و قانون و حرمت افراد ، ومطمئناً كسانی كه شان دادگستری را رعایت ننمایند ، حرمت وكیل و كارشناس ودیگران رانیز رعایت نخواهند كرد .
6 - پس وكیل خوب باید تحت هرشرایطی در عمل و درگفتار خود با چنین افرادی همداستان نشده و درشناساندن جایگاه و شان رفیع قضاوت ودستگاه قضائی بكوشد ، عمل اشتباه یك نفر را به كل دادگستری تعمیم ندهد وزحمات صادقانه ومسوولانه قضات و كاركنان صحیح العمل را هدر ندهد . منصفانه و واقع بینانه با قضایا برخورد كردن و پرهیز از احساسی نگاه كردن به قضایا ، بسیاری ازمشكلات را حل می كند .
7 - مبادا برای توجیه شكست خود در پرونده ( البته شكست به زعم بعضی افراد ، چون وكیلی كه وظیفه خود را بدرستی انجام داده باشد ، نتیجه ولو به ضرر موكل او تمام شود شكست محسوب نمی شود ) مثل بعضی افراد از واقعیات غافل شود و فقط چند نكته مثبت به نفع خود را ببیند . باید بدون اینكه مشكلات خود را درذهن تصور نماید، سعی كند درهمه حال بی طرفانه داوری نماید و عادلانه قضاوت كردن را در ذهن خود تمرین كند و آنرا در تمام شوون زندگی خود ولو زمانی كه خود یك طرف قضیه هست بكاربندد.
8 - شاید هیچ شغل و حرفه ای به اندازه وكالت مستلزم برخورد و جدل با همكار خود نباشد زیرا هر وكیل اصولاً باید معتقد به استحقاق موكل خود نسبت به موضوع دعوی و درامور كیفری معتقد به بی گناهی موكل خود حداقل در اوصاف اتهام انتسابی باشد ، از طرفی وكیل طرف دیگر دعوی نیز اصولاً معتقد به حقانیت ادعای موكل خود و خواستار حكم به نفع موكل خویش و احقاق حـق می باشد ، این وضعیت خواه ناخواه شرایطی بوجود می آورد كه مستلزم رد و بدل استدلالات و مباحث گوناگون می شود و حتی گاهی ممكن است وكلا با شدت و حدت زیادی به بحث بپردازند و شاید هم به اقتضای وضعیت كلام هم را قطع و نكته ای را یاد آوری نمایند ( گر چه اصولاً نباید چنین باشد ) دراین حالات اگر و كیل كم تجربه باشد یا كنترل خود را از دست بدهد ممكن است صحنه این نوع جلسات به صحنه ی جر و بحث و كار و زار تبدیل و هرطرف به نوعی در صدد تحقیر و تخفیف همكار خود برآید و حتی كار به جاهای باریكتر برسد و خدای ناكرده به عنوان نمودن ضعف های احتمالی شخصی هم بپردازند و ... ،در حالی كه این گونه اعمال به هیچ وجه در شان و شایسته وكیل نمی باشد ، یك وكیل باید بداند كه طبع كار او چگونه است
9 - به مقتضای این كار خود را از هر نظر آماده نماید ، هم از نظر تسلط علمی ، هم از نظر خونسردی درمباحث و عكس العملهای مختلف در جلسات مهم و پرشور ، و هم از جهت رعایت اخلاق و ادب و نزاكت جمع، مخصوصاً همكار خود كه درمقـابــل او ایـستــاده است.
10 - بنظر می رسد یكی از راههای خونسردی و متانت در دفاع ، تسلط علمی بر قضیه و اشراف كامل بر موضوع و زوایا و جزئیات پرونده است كه وكیل از قبل بر نقاط قوت و ضعف حقوق موكل خود و طرف او آگاهی می یابد و به اقتضای وضعیت ، در جلسه دادگاه نیز عكس العمل مناسب نشان می دهد كه نیاز به برافروختن و خارج شدن از حد اعتدال نباشد .
11 - طبق آموزه های دینی و براساس منطق عقلی و وجدانی و اصول رفتار اجتماعی و انسانی، صلح وسازش مورد تشویق و تاكید قرارگرفته است و افرادی كه در این زمینــه فعالیــت می نمایند و توانائی حل وفصل اختلافات و مناقشات را دارند ، همواره مورد احترام و تكریم مردم بوده و به نوعی بر قلوب اشخاص حكومت می نمایند ، ازجمله اشخاصی كه می تواند در زمینه صلح و سازش موثر و فعال باشد وكیل دعاوی است ، زیرا به سبب ماهیت شغل ، افراد زیادی كه بنحوی با دیگران دارای اختلاف و تضاد منافع می باشند ، جهت دریافت مشاوره و ارائه راهكار تخصصی و یا پذیرش وكالت و طرح دعوی به وی مراجعه می نمایند.
12 - وكیلی كه مسلط به امور باشد و احساس مسوولیت بیشتر نماید و همواره مصلحت واقعی مراجعین و موكلین و مردم را در نظر داشته باشد می تواند زمینه صلح و سازش را فراهم نماید و این امر می تواند به طرق گوناگون به منصه ظهور برسد
13 - وكیل موفق به خوبی می تواند به اقتضای قضیه وی را آرامش دهد و ازتصمیمات عجولانه وی جلوگیری نماید و وكیل نیز نباید از روی احساس تصمیم گرفته ، سریع تابع عواطف شده ، عقل و منطق را فراموش نماید یا در مواردی گرچه حق با مراجعه كننده و موكل باشد ، اما ممكن است با مذاكره و دعوت طرف وی و جدیت در حل و فصل قضیه و اندكی كوتاه آمدن از چیزی كه موكل تاكید برآن دارد و به اصطلاح با تخفیف معقول خواسته ، می توان موضوع را به خوبی به پایان رساند ، بدون اینكه ماهها یا حتی سالها گرفتار كشمكش در دادگستری و مراجع دیگر شد.
14 - اقدامات مصالحه جویانه وكیل قطعاً یكی از مواردی است كه در افكار عمومی و دادگاهها وكیل را بعنوان وكیل خوب جلوه می دهد و همین امر خیلی مهم خواهد بود ، گرچه ممكن است تاثیر آن فوری و آنی نباشد ، بعلاوه اجر معنوی آن قابل قیاس بامادیات نخواهد بود و از یاد نبریم كه روزیِ ما مقدر شده و روزی رساننده خالق هستی است . در هرصورت به نظر می رسد وظیفه انسانی ، اخلاقی ، شرعی و قانونی وكیل اقتضای این امر را دارد كه به هرنحو ممكن (بــطور متعارف ) درجهت اصلاح بین طرفین بكوشد .
نظر کاربران
