<<وکالت صددرصد تضمینی با وکیل فلانی>>
چنین جمله ای را در تراکت های تبلیغاتی یک وکیل و یا در صفحه فضای مجازی او دیده اید؟ حقیقت آنکه مساله ممنوعیت تبلیغ برای وکلا مساله ای است که از سالیان گذشته محل بحث و اختلاف نظر بوده است. <<کسی که می گوید من وکالت شما را تضمین می کنم دو حالت دارد یا قرار است خودش رای را بنویسد و یا قرار است به قاضی بگوید که چگونه رای را بنویسد. این به معنای نفوذ صد در صد است. اگر راست بگوید یعنی اعمل نفوذ کرده که جرم است و اگر دروغ بگوید هم باید گفت اخذ وکالت با استفاده از ابزار فریبنده است و این کار تخلف است این جملات را کمال رئوف دادستان انتظامی مرکز وکلا گفته است.>>
طبق مصوبه ای قدیمی، وکلا مجاز به تبلیغ حرفه خود نیستند.
اگر بخواهیم واژه تبلیغ را به صورت لغوی برسی کنیم باید گفت تبلیغ یک واژه عربی است و ریشه آن واژه بلغ است که در فارسی به معنای پیام رساندن و آگاهی رساندن است. در حقیقت هدف تبلیغ، مخاطب است و پیام مورد نظر خود را در زمینه های سیاسی، اقتصادی و ... به مخاطب انتقال می دهد.
تبلیغات در مبحث تجاری رقابت به نیت اخذ سود است و تحصیل سود امر ناپسندی در حیطه تجاری نیست چون فرض بر این است که جدای از تبلیغات مبالغه آمیز، افراد فرصت ارزیابی در خصوص خدمات ارائه شده به خود را داشته باشند.
اما بحث ما این است که تبلیغات در وکالت پایه یک چه جایگاهی دارد؟ و حد و حدود تبلیغ در حوزه وکالت به چه صورت است؟
حرفه وکالت قایم به شخص است و معمولاً با توجه به سوابق یک وکیل به وی مراجعه می شود. تبلیغات مجموعه رفتار و اقدامات برای جذب موکل می باشد که در بطن این قضیه درآمد بیشتر مورد نظر است. البته لازم به ذکر است که تبلیغات با اطلاع رسانی متفاوت است.
تقریباً تا قبل از انقلاب مواردی در خصوص ممنوعیت تبلیغات برای وکلا وجود نداشته است. بند چهار شورای هماهنگی کمیسیون های کارآموزان وکالت در سال 79 بخشنامه می lrmکند که کارآموزان در سربرگ و کارت های خود باید از عناوین کارآموز وکالت استفاده نمایند.
بخشنامه ای دیگر درخصوص وکیل پایه یک دادگستری و مشاورحقوقی در دهه هفتاد وجود دارد که در خصوص همکاری با موسسات غیر قانونی با درج آگهی، تخلف انتظامی محسوب می گردد. که البته بخشنامه تا چه حد می تواند اساس تخلف محسوب شودیا خیر مورد بحث است. زیرا باید هیات مدیره کانون مصوب نماید تا نظامات مشمول ماده 77 آیین نامه قانون استقلال محسوب شود.
در مصوبه ای از هیات مدیره کانون وکلا عنوان شده است: وکیل پایه یک دادگستری و مشاورحقوقی در سرنامه های خود فقط باید با عنوان وکیل پایه یک دادگستری فعالیت داشته باشند و به هیچ عنوان نباید از عنوان های مانند قاضی بازنشسته یا قاضی سابق به عنوان تبلیغ استفاده کنند.
در قانون جدید نظارت بر اعمال و رفتار قضات موضوعی به شرح زیر بیان شده است:
تبصره ماده 17 رفتار خلاف شان قضات عبارت است از انجام هرگونه عملی که در قانون جرم عمدی محسوب می شود و یاخلاف عرف مسلم قضات است، به نحوی که قضات آن را مضموم بدانند
از ماده فوق می توانیم ملاک بگیریم که به درستی نیز این موضوع با حساسیت در خصوص قضات بیان شده است. پس نمی توان تخلف خلاف شان را در خصوص تبلیغات تا آنجا به طور موسع تفسیر نمود که تبلیغ را خلاف شآن وکالت و مجازات انتظامی آن را درجه 4 بدانیم.
به هرحال پیشنهاد می شود تا موضوع تبلیغات را مدون و نظام مند شود. البته اکثر وکلا و کارآموزان، تبلیغاتی را که شان وکالت را در نزد مردم رعایت نمی نماید مذموم می دانند و از طرف دیگر حق شهروندی ایجاب می نماید که مردم بتوانند از فضای تبلیغات، وکیل پایه یک دادگستری و مشاورحقوقی صالح و متخصص مورد نظر خود را از بین آهاد وکلای دادگستری انتخاب نمایند و البته همیشه باید اصول اخلاقی و حرفه ای وکلا رعایت شود.
چنان که گفتیم در ایران اصل بر ممنوعیت تبلیغات برای وکلای پایه یک دادگستری است. اما شاید برایتان جالب باشد که بدانید قوانین حقوقی در دیگر کسورها در این خصوص چه می گوید؟ در این باره نظر دکتر شافع وکیل پایه یک دادگستری و عضو کانون وکلا را جویا شدیم. در دیگر کشورها همچون آمریکا، فرانسه، آلمان و اسپانیا وکلا می توانند طبق قوانین و مقرراتی خاص مهارت و تخصص خود را تبلیغ کنند. قانون سوئد می گوید وکیل و مشاور حقوقی در صورتی می تواند حرفه خود را تبلیغ کند که اسرار موکل حفظ شود. در قانون اخلاق حرفه ای اروپا در دو بند آمده است که وکیل در راستای تخصصش می تواند تبلیغات خود را انجام دهد و اگر تبلیغات وی حاوی اصول مندرج در رادیو و تلویزیون باشد مانعی ندارد.
دکتر ایمانی عضو کمیسیون کانون وکلای دادگستری در حوزه تبلیغات وکلا می گوید:
در حال حاضر مراد از تبلیغات معطوف به تبلیغات تجارتی است چیزی که حیطه وسیعی از جامعه مصرف کننده را در بر می گیرد. اما در حوزه وکالت در واقع معرفی شخص وکیل به دیگران و شغلی که انجام می دهد مورد نظر قرار دارد. مرحوم دکتر باقر آذریان یکی از وکلای باتجربه کانون وکلا در مورد ممنوعیت تبلیغات وکلا گفته بودند که زمانی که ممنوعیت تبلیغ ایجاد شد وکلا در آیین نامه ورود کردند و نکته ای که دستگیر شد فریبندگی ذاتی فرآیند تبلیغ بود. به عبارتی اگر یک تولید کننده محصولات خود را تبلیغ می کند دنبال بازار مصرف گسترده است و پایانی ندارد اما وکالت به عنوان خدمتی است که محدوده خدمت کاملا مشخص است، یعنی وکیل نمی تواند مشتریان خود را لاتعد و لاتحصی کند و به یک گستردگی نامعلوم و نامحدود برساند.
با توجه به اهمیت تبلیغ در زندگی امروزی و سوال بسیاری از وکلا درباره تبلیغ خدماتشان، در این مقاله تصمیم گرفتیم تا جایی که بتوانیم به سوال مورد نظر پاسخ دهیم و تبصره های متفاوتی که در قانون در این حوزه آمده است را برای شما شرح دهیم.
نظر کاربران
