انتخاب ریسک و تعیین نرخ و صدور بیمه عمر به عواملی که در ادامه بدان اشاره شده بستگی دارد.
امروزه رشته های مختلف بیمه ای خصوصاً در بیمه های اشخاص توسعه یافته است. بیمه گران به منظور حمایت مالی در صورت فوت یکی از اعضای خانواده خصوصاً سرپرست خانواده ها به ارائه بیمه های زندگی برای افراد برآمدند. همچنین بیمه زندگی به صورت بیمه عمر و پس انداز توسط بیمه گران به منظور پس انداز در كنار اخذ پوشش بیمه ای به فروش می رسد.
ریسک موجود در بیمه های زندگی، فوت بیمه شده می باشد و لزوم مدیریت آن، بیمه گران را به كسب مزیت رقابتی نائل می سازد.
مراحل این تحقیق شامل تعریفی از ریسک، مدیریت ریسک و اهمیت آن در بیمه های عمر، ریسک های پزشكی كه منجر به فوت انسان می شود و ارائه راهکارهایی به منظور كنترل ریسك ها می باشد.
این عوامل عبارتند از سن، جنس، قد و وزن، وضعیت جسمانی(چاقی، لاغری، عضلاتی )، تاریخچه سلامت خانواده، وضعیت جسمانی آشکار شده در معاینات پزشکی، سابقه سلامتی، شغل و حرفه، عادات و استانداردهای اخلاقی و سایر عوامل موثر از قبیل مسافرت ملیت، نژاد.
مقصود از ریسک معمولا اشاره به خطرهایی است كه افراد در هر زمان ممكن است به طور عینی در معرض آنها قرار گیرند. همچنین ریسک به عنوان تفاوت در نتایجی كه در یک دوره معین می توانست رخ دهد تعریف می شود. اگر فقط امكان وقوع یک پیشامد وجود داشته باشد تفاوت و بنابراین ریسك آن صفر است، اگر امكان وقوع پیشامدهای بسیاری وجود داشته باشد ریسک صفر نیست.
ریسک به عنوان شانس وقوع خسارت یا آمیزه ای از خطرها نیز تعریف شده است. (اوترویل، ۲۰۰۱)
مأخذ محاسبه تمامی قراردادهای بیمه و بیمه عمر، موضوع ریسک و برآورد میزان آن است ـ که بر حسب شدت و تواتر آن ـ بر سرنوشت قرارداد اثرگذار بوده و از این رو بررسی میزان آن در قرارداد و تعیین حق بیمه بر اساس آن از اهمیت بسزایی برخوردار است.
ریسک دلیل وجود بیمه است و بدون ریسک، بیمه مفهومش را از دست میدهد. در جامعه ای که ریسک وجود نداشته باشد، بیمه نیز وجود نخواهد داشت. گاروی در سال ۲۰۰۸ ریسك را این چنین تعریف می کند: ریسک رویدادی است كه اگر رخ دهد، بر توانایی پروژه در رسیدن به اهدافش تاثیر می گذارد.
در تعریف دیگری، ریسک انحراف در پیامدهایی است كه می توانند در طول یک دوره مشخص در یک موقعیت معین اتفاق بیفتد. (ویلیامز و هینز، ۲۰۰۱) .ریسک مورد توجه بیمه، به مفهوم احتمال وقوع حادثه است. مطابق این مفهوم، ریسک، واقعهای است اتفاقی و احتمالی که منشأ ایراد خسارت خواهد بود.
می توانیم افراد را از بدو تولد تا سن ۶۵ـ۷۰ سالگی تحت پوشش بیمه قرارداد به همین دلیل سن عامل اصلی تعیین حق صدور بیمه عمر بشمار میرود و استفاده از جدول مرگ و میر یکی از عوامل موثر در تعیین و محاسبه حق بیمه میباشد. سن در زمان ارزیابی خطر برای افرادی که از بعضی از ناخوشیها رنج می برند جزو عوامل تعیین کننده بشمار میرود. مثلا لاغری و کسر وزن بیش از حد در سنین جوانی از اهمیت بیشتری برخوردار است تا در سنین پیری و یا مرض قند در جوانان به مراتب خطرناکتر از پیدایش این مرض در پیران و یا کسانی است که از سن و سال جوانی گذشته اند.
درصد مرگ و میر بیمه شدگان زن معمولا کمتر از مردان بوده و از نقطه نظر سلامتی در وضعیت بهتری قرار دارند که این امر باید در زمان صدور بیمه نامه مورد توجه قرار گیرد. علی رغم خطرات زایمان و امراض متداول مربوط به زنان و میانگین سنی زنان بهتر از مردان است و عامل مهم دیگر وجود نفع بیمه ای است، علی الخصوص اگر صدور بیمه عمر شده دارای درآمد، خاص و حاصل از فعالیت خود نباشد.
بهترین و دقیق ترین بررسی در مورد وضعیت جسمانی افراد را میتوان از اندازه گیری قد و وزن آنها بدست آورد. کلیه آمار نرخ مرگ و میر تهیه شده بوسیله شرکتهای صدور بیمه عمر با توجه به قد و وزن بیمه شدگان این شرکتها بوده است. پزشک در فرم مخصوص باید ذکر نماید که بیمه شده دارای قدی بلند، متوسط و یا کوتاه است زیرا کلیه این عوامل اثرات مهم در قبول و یا رد خطر دارد.
بیمه عمر یک قرارداد خصوصی میان بیمه گذاران و بیمه گران است و جهت حفاظت مالی بیمه گذاران در صورت حیات و حمایت مالی ذینفعان در صورت فوت طراحی شده است. جهت
محاسبه حق بیمه، بیمه گران از اطلاعاتی همچون سن، جنسیت، وضعیت سلامتی و سبك زندگی به همراه اطلاعاتی در خصوص تاریخچه سلامتی خانوادگی متقاضی استفاده می کنند.
پس از آن بیمه شدگان در گروههایی متشكل از افراد با ریسک های مشابه قرار داده می شوند. در نتیجه به دلیل ماهیت بیمه عمر ، فرآیند بیمه گری میان افراد بر اساس
شاخصه های فردی و خانوادگی تمایز ایجاد می کند. بنابراین، بیمه گر در انتخاب ریسک دقت می کند که انتخاب اصلح صورت پذیرد. ( لمنز و همكاران ۲۰۰۴)
ارزیابی ریسک البته در هر یک از بیمه های زندگی متفاوت است و راههای تحصیل آن در هر یک متفاوت است. در بیمه های عمر، حق بیمه بر اساس جدول مرگ و میر محاسبه میشود
که برای ریسکهای نرمال است. از آنجا که مدت قرارداد بیمهی عمر طولانی است و انتخاب نیز فقط یک بار در ابتدای قرارداد انجام می گیرد، بیمه گر باید در انتخاب ریسک
دقت کند. چون ممکن است وضعیت سلامت شخص بیمه شده تغییر کند و خطر تشدید شود. این انتخاب ریسک، به خصوص در بیمه های عمر در صورت فوت بیمه شده از درجه اهمیت بالایی
برخوردار است. چون بیمه شده ای که از آینده خود نگران است، ممکن است به فکر تهیه بیمه نامه افتاده باشد، در حالی که در بیمه های به شرط حیات، این امر منتفی است.
بنابراین بیمه گر باید دقت کند تا از صدور بیمه نامه هایی که ممکن است با قصدِ سوء و اغفال بیمه گر همراه است خودداری کند.
علاوه بر بیمه گر، واسطه های بیمه (نمایندگان و کارگزاران) نیز باید از نحوهی فروش و انتخاب ریسک در بیمههای عمر، آموزشهای لازم را دیده باشند و به بیمه گر در ارایه
اطلاعات کافی برای ارزیابی ریسک کمک کنند.
توانایی پیش بینی بیماریهای مزمن و مرگ و میر می تواند نقش مهمی در بهبود بیمه گری بیمه های زندگی و تجزیه و تحلیل ریسک و اکچوئری داشته باشد. در دهه های اخیر فروش
بیمه های زندگی بسیار رقابتی شده است و برای موفقیت در این بازار مدیریت ریسک بهتر و بیمه گری بهبود یافته ضروری است.
به جرات باید گفت آینده بازار بیمه از آن موسسات بیمه ای است كه در استراتژی هایشان استفاده حداکثری از این علم را در سازمان خود نهادینه نموده باشند و محور کلیه فعالیت های عملیاتی و غیر عملیاتی آنها مهندسی و مدیریت ریسک های استاتیک و دینامیک به صورت سازمان یافته ، هوشمند و سیستمیک می باشد؛ چه در قالب ریسک پروژه ها و در قالب ریسک های مالی ، سرمایه گذاری و منابع انسانی؛ علی ایحال در آینده ای نه چندان دور بدون در اختیار داشتن این تفكر امكان فعالیت و کسب مزیت های رقابتی فراهم نمی گردد. بنابراین قطعاً آینده رهبری و مدیریت بازار بیمه و ایجاد ارزش افزوده شرکت های بیمه متعلق به مدیران ریسک خواهد بود.
سلامت ظاهری شخص از عوامل مهم و تعیین کننده محسوب میشود. یک ظاهر ناسالم همیشه زنگ خطری برای صدور بیمه عمر گران محسوب میشود چه معمولا اینگونه افراد در معرض خطر های جسمانی و امراض مختلف قرار خواهند گرفت که برای بیمه نمودن آنها نیاز به اضافه نرخ پزشکی وجود دارد. علاوه بر آگاهی از تاریخچه سلامت خانواده در رابطه با امراض مختلف، گوناگون و مرگ و میر متداول در آنها، تاریخچه سلامتی خود بیمه شده و یک ظاهر جسمانی ناسالم و نامناسب می تواند اثرات ناخوشایندی در قبول و یا رد خطر برای بیمه گر محسوب شود. تعیین اضافه و یا کسر وزن معمولا با توجه به قد و وزن بیمه شدگان انجام می پذیرد.
با طبقه بندی ظاهری انسانها به سه گروه کار بیمه گران. آسان شده است شلدن یک از متخصصان همین امر است آه جسم ظاهری انسان را به سه گروه تقسیم نموده است: چاق، لاغر، عضلانی و برای هر یک از سه طبقه بندی فوق درجاتی را ذکر می کند و مشخصات هر یک از این جسم و بدن انسانی را به خوبی تشریح می نماید.
آمار و تجربه نشان میدهد که عمر طولانی و زیاد یک امر موروثی در خانواده است. البته عمر طولانی هم ممکن است به علت توارث و یا محیط و شرایط زیست یک خانواده باشد. بعضی از امراض موروثی است به همین دلیل مرگ والدین و یا سایر اعضاء خانواده میتواند در زمان پذیرش خطر عامل تعیین کننده محسوب شود.
مدیریت ریسک فرآیند شناسایی، ارزیابی و کنترل ریسک های اتفاقی بالقوه ای است كه مشخصاً پیشامدهای ممکن آن، خسارت یا تغییر در وضع موجود می باشد. (ویلیامز و هاینز،
۲۰۰۱)
در تعریف دیگری، مدیریت ریسک فرایندی است شامل تعریف و شناسایی ریسک، ارزیابی ریسک و مراحل كاهش ریسك به منظور رسیدن به سطح قابل قبول ریسک. (استانبوردر و دیگران،
۲۰۰۲)
بیمه یك ابزار عمده انتقال در مدیریت ریسک است، بیمه های خصوصی و دولتی نقشی حیاتی در مدیریت ریسک و در زندگی اقتصادی، اجتماعی و سیاسی مردم بازی می کنند.
شاید بتوان دانش مدیریت ریسک را به عنوان لبه علوم جدید مدیریت كه تا بحال در صنعت بیمه به دلیل حاکم بودن نظام تعرفه و مدیریت دولتی مهجور واقع شده، تلقی نمود.
متاسفانه تاكنون در كشور ما استفاده از آن به صورت بهینه و مبنای عملیات بیمه گری علمی نبوده و نهایتاً بصورت تجربی و محدود این شیوه به خدمت گرفته شده است.
کارشناسان خبره مدیریت ریسک در بیمه های اموال، با دریافت اطلاعات مورد بیمه و خطرات موضوع بیمه در پیچیده ترین ریسک ها، شرایط لازم برای پذیرش ریسک را به بیمه گذار و بیمه گر اعلام نموده و ضمن تعیین دستوراتی برای کنترل ریسک و مستثنی نمودن برخی خطرات وقوع احتمالی خطر را تخمین زده و برای آن شرایط خاص به بیمه گران توصیه می نمایند بیمه گران با مطالعه و بررسی گزارش آنها، نرخ و شرایط بیمه گری را با توجه به محاسبات خاص اکچوئری اعمال می نمایند.
ارزش گزارش پزشک معاینه کننده تا حدود بسیار زیادی بستگی به دقت وی در آزمایشات انجام شده دارد. آزمایشات از قبیل نوار قلب، آزمایش خون و ادرار میباشد و بایستی بین پزشکان و بیمه گران رابطه و همکاری نزدیکی وجود داشته باشد. تا بیمه گر بتواند از اطلاعات و گزارش پزشکی دریافت شده ارزیابی لازم را بعمل آورد.
از عواملی است که در ارزیابی خطر از اهمیت ویژه ای برخوردار است زیرا بعضی از امراض ممکن است که مجددا در سنین بالا بروز نماید به همین دلیل امراض قبلی بیمه شده باید کاملا مورد بررسی قرار گیرد.
شغل و حرفه یکی از شناخته ترین و مهمترین عوامل تشکیل دهنده خطر برای بیمه های اشخاص محسوب می شود، زیرا حرفه معدنچیان و یا افرادی که با مواد شیمیایی خاصی سر و کار دارند و یا تحت فشار هوا، جاذبه، درجه حرارت، رطوبت و اشعه های سوزان قرار دارند از عوامل فوق العاده مهم در قبول و یا رد ریسک میباشد. گاهی اوقات ممکن است خطرات اضافی، مربوط به آن شغل و حرفه نبوده و مربوط به شرایط خاص آن شغل و حرفه باشد.
برای مثال: اگر حرفه ای خاص علاوه بر خطرات شغلی از حقوق و دستمزد کمتری هم برخوردار باشد و بیمه شده از امکانات رفاهی نسبی و استاندارد مورد نیاز بی بهره باشد، در این وضعیت خاص افزایش خطر مربوط به آن حرفه و شغل نبوده بلکه قابل انطباق با درآمد کم و شرایط اقتصادی بیمه شده هم میباشد. با پیشرفتهای بدست آمده در امور پیشگیری و ایمنی و داروهای صنعتی، مخاطرات شغلی کاهش یافته است. بعلاوه بهبود نسبی وضعیت زندگی بیمه شدگان و برخورداری از امکانات رفاهی بهتر و تغذیه مناسب تر و بهداشت قابل قبول باعث بهبود نسبی در جدول مرگ و میر شده است و کلیه این عوامل دست به دست هم داده تا شرایط بهتری را برای بیمه شدن افرادی که دارای مشاغل پرخطری هستند بوجود آورد.
گام اول: شناسایی خطر( یا ریسک)
شاید یکی از مهمترین وظایف مدیریت ریسک فرآیند شناسایی باشد. ناتوانی در زمینه شناسایی یك یا چند پیشامد بالقوه ممكن است به ورشکستگی مالی منجر شود. مهم آن است
كه بتوان وجود مشكل را قبل از این كه تحقق یابد پیش بینی كرد ، اما روش علمی یا رویکرد سیستماتیك برای فرایند شناسایی وجود ندارد. در نهایت، ممكن است ریسکهای
متعددی ناشناخته بمانند. در خصوص فرآیند شناسایی، رویکرد های متعددی پیشنهاد شده اند كه بیشتر آنها بر ارزیابی ویژگی های عملیاتی بنگاه تاکید می ورزند. انجمن
های مدیریت ریسک ، موسسات مشاوره مدیریت و شرکت های بیمه ، لیست بررسی ریسک های بالقوه را توسعه داده اند كه عمدتاً بر اساس رویکرد پرسشنامه ای تنظیم شده اند.
در رویکرد پرسشنامه ای ، بازرسی معمولاً یك مكمل ضروری است.
گام دوم: اندازه گیری ریسک
وقتی که ریسک ها شناسایی شدند، مدیر ریسک باید آنها را ارزیابی کند. فرآیند ایجاد داده ها ، همان اندازه گیری ریسک است. این یعنی سنجش اندازه بالقوه خسارت و
این كه احتمال وقوع آن چقدر است.
۱- فراوانی پیشامدها
۲- شدت خسارت هایی كه رخ خواهد داد.
اطلاعات با هدف توصیف یک پدیده، ارزیابی و پیشگیری جمع آوری می شود. معمولاً مطلوب آن است كه داده ها از طریق مهیا كردن توزیع های فراوانی خلاصه شوند. ارائه داده ممكن است اطلاعات خیلی مفیدی از علت ها یا نتیجه یك پدیده نشان دهد.
مشكلی كه در فرآیند ارزیابی وجود دارد این است كه حادثه ممكن است به ایجاد هزینه های مستقیم یا غیرمستقیم منجر شود. خسارت های مستقیم شامل هزینه های مالی مستقیم مربوط به ۱٫اموال در معرض خطر ۲٫مسئولیت در معرض خطر و ۳٫افراد در معرض خطر است و خسارت های غیرمستقیم در پی خسارت های مستقیم ایجاد می شوند.
گام سوم: ارزیابی ریسک
داده های مربوط به فراوانی و شدت خسارت چیزی فراتر از شناسایی خسارت های مهم را انجام می دهند. این داده ها در تعیین روش برخورد با وضعیت نیز بسیار مفیدند. هدف های ارزیابی ریسک این است که میزان جدی بودن ریسک تعیین و معلوم شود كه آیا افراد در معرض آن قرار دارند یا جامعه. یک جنبه از اندازه گیری ریسک به این فرض اساسی مربوط می شود که توانایی پیش بینی تحقق ریسک تا حد زیادی به کمیت و قابل اطمینان بودن اطلاعات در مورد پدیده تحت بررسی وابسته است. با وجود این ، در برخی موارد منحصر به فرد بودن وضعیت به نحوی است كه اندازه گیری و بنابراین ارزیابی ریسک را مشكل میكند.
گام چهارم: كنترل ریسك
خواه بنگاه تصمیم گرفته باشد كه ریسك را قبول كند یا نه ، بنگاه دو احتمال را نیز باید در نظر بگیرد: ۱- كاهش فراوانی پیشامد و ۲- كاهش شدت خسارت هایی كه حادث خواهند شد. باید به نفع بالقوه حاصل از كنترل ریسك در مقابل هزینه ها وزن داده شود. اگر نفع مورد انتظار برابر یا بیشتر از هزینه نباشد بهتر است كه بنگاه در آن فعالیت وارد نشود. اگر کاهش هزینه های مستقیم و غیرمستقیم قابل تخمین باشد، لزوماً منافع مورد انتظار بلند مدت ( مانند كاهش عدم اطمینان ، بهبود درك عمومی یا درك مصرف كنندگان و افزایش روحیه و كارایی كاركنان ) ضرورتاً قابل اندازه گیری نیست.
مهم این است كه به هزینه نهایی كاهش ریسك توجه شود زیرا با كاهش ریسك هزینه نهایی افزایش می یابد. معیار معمول مورد استفاده برای تصمیم گیری به سطح ریسك قابل قبول بستگی دارد و باید به همان پایینی بهترین تکنولوژی قابل اجرا یا به همان پایینی بهترین تکنولوژی در دسترس باشد. حد تغییر صفر دلالت بر این دارد كه ریسك قرار است مستقل از هزینه کاهش یابد.
نظر کاربران
