نفقه یعنی تأمین هزینه زندگی زن که شامل خانه، اثاثیه، منزل، غذا، لباس، دارو و درمان بوده که از زمان عقد دائم بر عهده شوهر است. محاسبه میزان نفقه بر مبنای شئونات خانوادگی زن، عرف و عادت ساکنان هر منطقه و وضع مالی مرد میباشد.
نفقه در زمینه ازدواج دائم مطرح می شود و در عقد موقت نفقه وجود ندارد مگر اینکه زن و مرد توافق کرده باشند.در صورتی که زنی به صورت عام یا خاص از همسر خود تمکین نکند، عنوان ناشزه بر وی تعلق می گیرد و در نتیجه پرداخت نفقه از عهده شوهر وی ساقط می شود. (تمکین عام و تمکین خاص در قسمت پایین برای شما توضیح داده شده است.)
اینکه نفقه به زن پرداخت شده است یا خیر باید توسط مرد اثبات شود. لذا به محض درخواست نفقه از طرف زن مرد ملزم به ارائه ادله مبنی بر عدم تمکین زن است. اثبات نشوز (عدم تمکین) زن در دادگاه حقوق مشخصی مثل قطع شدن نفقه و اجازه ازدواج مجدد را برای مرد فراهم میکند.
فرزندان به عنوان آسیب پذیرترین افراد در دعاوی خانوادگی، نیازمند حمایتی خاص هستند. یکی از حمایت هایی که قانون گذار برای کودکان در نظر گرفته، نفقه است. بر طبق ماده ۱۱۹۰ قانون مدنی، پرداخت نفقه به عهده پدر است. برخی از افراد به اشتباه فکر می کنند که در صورتی که مادر، حضانت فرزندان را برعهده بگیرد، مسئول تامین مایحتاج آنان نیز است. اما بر طبق قانون پدر موظف است به فرزندانش که تحت حضانت خود، مادر یا فرد دیگری هستند، نفقه پرداخت کند. در صورتی که پدر فوت کرده باشد یا توانایی مالی برای پرداخت نفقه را نداشته باشد، پدربزرگ و در صورتی که پدربزرگ نیز مانند پدر توانایی مالی نداشته و یا در قید حیات نباشد، اجداد پدری موظف به پرداخت نفقه هستند. در صورتی که هیچ کدام از اجداد پدری نیز نتوانند نفقه بدهند، تازه نوبت به مادر می رسد که مایحتاج فرزند خود را تامین کند.
میزان نفقه در هیچ قانونی مشخص نشده است و ملاک تعیین آن در دادگاه ها کاملاً شخصی است. دادگاه ها برای تعیین نفقه به زمان، مکان، شرایط و نیازهای زن و همچنین شأن او توجه می کنند. در نظر گرفتن فاکتورهای مختلف برای تعیین میزان نفقه باعث شده است تا نیاز به استفاده از تجربیات کارشناسان احساس شود. کارشناس با توجه به مسائل ذکر شده مبلغی را به عنوان نفقه در نظر می گیرد و طرفین در صورتی که به آن اعتراض داشته باشند می توانند تا ۷ روز دلایل خود را ضمن اعتراض بیان کنند.
زن در صورتی حق دریافت نفقه را دارد که تمکین نماید. تمکین را می توان به دو نوع عام و خاص تقسیم بندی کرد. تمکین در شرع به معنای اختیار دادن به دیگری است. بر طبق ماده ۱۱۰۵ و ۱۱۱۴ قانون مدنی، ریاست خانواده بر عهده شوهر است و همچنین زن باید در منزلی که مرد برای او تعیین می کند، زندگی کند. در صورتی که زن حق تعیین مسکن را ضمن عقد نکاح شرط کرده باشد، می تواند از دستور مرد در این مسئله سرپیچی کند. پذیرفتن ریاست کرد و زندگی کردن در خانه انتخابی توسط او، تمکین عام است. عموماً در دادگاه اثبات همین مسئله می تواند زن را مستحق دریافت نفقه کند؛ اما در بعضی از موارد نیاز به اثبات تمکین خاص است.
برقراری رابطه زناشویی و جنسی خاص را تمکین خاص میگویند. زن باید به طور متعارفی با همسر شرعی و قانونی خود رابطه جنسی برقرار کند و در صورتی که زن، همسر خود را از داشتن رابطه زناشویی منع کند، مستحق دریافت نفقه نخواهد بود.
در قانون به زنانی که از همسر خود تمکین نمی کنند، ناشزه گفته و در دادگاه ها برای زنان ناشزه نفقه ای در نظر گرفته نمی شود. در صورتی که قصد طرح دعوای نفقه را دارید بهتر است با وکلای مجرب در این زمینه مشورت نمایید. بنیاد وکلا با دارا بودن کادری باتجربه در این زمینه، یاری رسان شما خواهد بود. در صورتی که زن تمکین نماید می تواند از دادگاه تقاضای صدور حکم پرداخت نفقه را بنماید.
عقد نکاح را می توان به 2 نوع دائم و موقت تقسیم بندی کرد. در عقد موقت که به صیغه نیز معروف است، زن مستحق دریافت نفقه نیست؛ مگر اینکه شرط کرده باشد که نفقه دریافت کند. در صورتی که مرد چنین شرطی را پذیرفته باشد، ملزم به پرداخت نفقه است.
یکی از سوالاتی که ذهن بسیاری از خانم ها را مشغول کرده است این است که آیا در زمان عقد و قبل از عروسی، مستحق دریافت نفقه هستند؟ همان طور که بیان شد، شرط دریافت نفقه، داشتن رابطه زناشویی با مرد است و در صورتی که زنی، در دوران عقد، همسر خود را از این حق محروم کند، نمی تواند تقاضای نفقه نماید. اما اگر زنی در دوران عقد از همسر خود تمکین خاص کرده و یا اعلام آمادگی برای شروع زندگی مشترک کند و مرد از بردن همسر خود به منزل مشترک خودداری کند، زن می تواند از طریق مراجع قضایی، نفقه خود را درخواست نماید. طرح دعوای نفقه در این برهه از زمان دارای پیچیدگی خاصی در اثبات است. لذا بهتر است قبل از هرگونه اقدام با افراد عالم و با تجربه مشورت نمایید.
تعلق گرفتن نفقه به زن وابسته به تمکین کامل زن است که به دو صورت مطرح می شود:
تمکین خاص: داشتن روابط زناشویی زن و شوهر می باشد. تمکین عام: فرمانبرداری در امور کلی زندگی می باشد. که یکی از مصادیق آن اقامت در اقامتگاه دائمی شوهر است. یعنی زن برای دریافت نفقه باید در خانه شوهر زندگی کند. مگر آن که حین وقوع عقد شرطی جز این شده باشد.
مدت زمان مطالبه نفقه کمتر میباشد.
نیازی به حضور زن در دادگاه نخواهد بود.
در صورت شناسایی اموال وکیل میتواند آنها را توقیف کند.
در صورتی که مرد نفقه را پرداخت نکرد وکیل میتواند حکم جلب او را بگیرد.
برای جلب کردن مرد نیازی به حضور زن نخواهد بود.
وکیل میتواند بعد از اثبات اینکه نفقه پرداخت نشده است طلاق زن را از مرد بگیرد.
سوالات نفقه (گلچین پرسش های مردمی در طی ۸ سال)
اگر شکایت کیفری ترک انفاق کرده باشد و مرد نفقه را پرداخت نکند زن میتواند حکم جلب ایشان را بگیرد.
اگر مرد به مدت شش ماه نفقه زن را پرداخت نکند زن حق طلاق خواهد داشت.
در صورتی که عدم تمکین زن توسط مرد اثبات شود دیگر نفقه به زن تعلق نخواهد گرفت و ناشزه میباشد.
در صورتیکه به دلیل عدم پیروی از دستورات مرد ناشزه محسوب شود نفقه به ایشان تعلق نمیگیرد.
بابت نفقه گذشته که محکوم شده است بله ولی اگر شکایت ترک انفاق شده باشد باید ماهیانه آن را پرداخت کند.
نفقه زن بر اساس شئونات اجتماعی و خانوادگی زن و همچنین توانایی و درامد مالی مرد تعیین خواهد شد.
میزان نفقه را نمیتوان به طور دقیق تعیین کرد و تعیین آن صرفا توسط قاضی میباشد.
نفقه زن بعد از بررسی شئونات اجتماعی و خانوادگی زن صرفا توسط قاضی تعیین میشود.
در صورتی که مرد به نفقه گذشته محکوم شده باشد زن میتواند از طریق دادگاه یکی از اموال ایشان را توقیف کند.
در صورتی که نفقه زن پرداخت نشود مرد جلب خواهد شد و به محض پرداخت نفقه مجددا آزاد میشود.
توانایی مالی مرد نیز در تعیین نفقه بی تاثیر نمی باشد و باید در میزان نفقه در نظر گرفته شود.
بعد از انعقاد عقد نکاح نفقه به زن تعلق خواهد گرفت.
مرد میتواند نفقه را به حساب ایشان واریز کند و یا آمادگی خود را از طریق شورای حل اختلاف مبنی بر پرداخت نفقه به ایشان اعلام نمایند.
شما نیاز به وقت مشاوره حضوری با وکیل متخصص در امور خانواده دارید تا مدارک خود را تحویل ایشان دهید. (برای دریافت وقت با دفتر تماس حاصل فرمایید)
پس از گرفتن وقت حضوری با وکیل باید مدارک خود را تکمیل و با خود همراه داشته باشید.
در این مرحله مدارک تحویل وکیل شده و وکالت به وکیل داده می شود.
حضور وکیل در جلسات دادگاه و در نهایت صدور حکم مبنی بر محکومیت مرد به پرداخت نفقه.
اصل سند ازدواج
اصل شناسنامه
کپی کارت ملی
در صورت نبود اصل سند ازدواج باید رونوشت آن را از دفترخانه محل انعقاد عقد نکاح دریافت کنید.
نظر کاربران
